به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی اگزیم نیوز، از روز دوشنبه 18 مردادماه خبر ناگهانی وضع عوارض جدید بر ترانزیت کامیون های ایرانی از مسیر ترکمنستان منتشر شد. این عوارض که از سوی طرف ترکمنی و فقط بر روی کامیون های ایرانی ترانزیتی وضع شده است، از همان روز دوشنبه به اجرا درآمد و ترافیک سنگینی از کامیون های بلاتکلیف را در مرزهای ترکمنستان ایجاد کرد.

گفتنی است، وضع محدودیت های مذکور به اخذ عوارض 160 دلاری از کامیون های کمتر از 20 تن و عوارض 260 دلاری از کامیون های بالای 20 تن ایرانی به عنوان حق ترانزیت منجر شد. علاوه بر آن به ازای هر یک کیلومتر تردد نیز یک دلار به عنوان ما به اتفاوت هزینه سوخت از کامیون‌های ایرانی دریافت می شود. امروز بعد از حدود یک هفته از اعمال این عوارض به پیگیری روند فعلی و اقدامات صورت گرفته در این رابطه پرداخته ایم.

هرچند نهادهای زیربط و سازمان های دخیل در امور تجاری کشور در پاسخ به سوالات ما مبنی بر نسبت به روند اخذ عوارض و پیگیری های ایران در این راستا اظهار بی اطلاعی نمودند، یک مقام آگاه در این زمینه به اگزیم نیوز گفت: در رابطه با پیگیری وضعیت کامیون های ترانزیت ایرانی در ترکمنستان نامه رسمی به وزارت خانه و دستگاه های زیربط ارسال شده است. از روز 18 مردادماه ترکمنستان کامیون هایی که از مرز ایران به سمت کشورهای ثالت ازبک، تاجیک، قزاق و قرقیز خارج شده اند به ازای هر کیلومتر تردد در خاک ترکمنستان به پرداخت 1 دلار ما به التفاوت قیمت سوخت مضاف بر مجوز ورود 10 دلاری به خاک ترکمنستان وادار شده اند.

وی با اشاره به این که مبالغ عوارض فقط برای ترانزیت از مسیر ترکمنستان است و ورود کالا به خود ترکمنستان مشمول این عوارض نمی شود گفت: روابط ایران و ترکمنستان از اهمیت و حساسیت بالایی برخوردار است، این کشور جزو شرکای برتر و مهم ما بویژه در حوزه بازارهای صادراتی ایران است.

این منبع آگاه از مسائل تجاری ایران و ترکمنستان تاکید کرد: وضع عوارض بر ترانزیت از مسیر ترکمنستان تاثیر چندانی در مبادلات تجاری ما ندارد. تعداد کامیون های ترانزیت از ترکمنستان در این زمینه مهم است ولی در بین کشورهای حوزه CIS ایران بیشترین صادرات را به خود ترکمنستان دارد. به گزارش اگزیم نیوزسالانه 75 هزار کامیون ایرانی به مقصد ترکمنستان و بین هفت تا هشت هزار کامیون دیگر از خاک این کشور به مقصد سایر کشورهای همسایه در تردد است و در مقابل، سالانه حدود 20 هزار کامیون ترکمنی نیز به مقصد ایران حرکت کرده و حدود دو تا سه هزار دستگاه کامیون ترکمنی از خاک ایران به سمت ترکیه ترانزیت می‌کنند.

مقام آگاه افزود: حل موضوع عوارض و بازگشت به شرایط قبل در حال پیگیری است؛ از سوی دیگر دولت ایران اعلام رسمی کرده است مبنی بر اینکه ما هم از کامیون های ترانزیت ترکمن به مقصد ترکیه عوارض ترانزیت معادل همان 1 دلار در هر کیلومتر دریافت خواهیم کرد.

وی در ادامه عدم اطلاع قبلی از بروز این اتفاق را مورد بحث قرار داد و گفت: بعد مسافت از مرزهای ایران تا مراکز ایرانی مستقر در ترکمنستان 500 کیلومتر است؛ بخشی از تاخیر اطلاع رسانی به مسئولان حوزه تجارت بین الملل از بابت توقف کامیون ها در مرزو خبررسانی به تاجران و کامیون های ترانزیت می تواند به همین دلیل باشد. با این حال اقدامات موردنیاز در دست پیگیری است.

یکی از دلایل قابل طرح برای این اقدام از سوی ترکمن ها  این است که به نظر می‌رسد آن‌ها به دنبال رقابت و دست اندازی به سهم ناوگان ترانزیت ایرانی باشند. لذا انجام پیگیری های موردنیاز و تعامل و مذاکره در حل این موضوع ضروری است.

به گزارش اگزیم نیوز، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان گلستان از افزایش تعرفه ترانزیت کالا توسط ترکمنستان گلایه کرد و گفت: این کشور همسایه برای تزانزیت کالا به ازای هر کیلومتر مربع مسافت، یک دلار تعیین کرده که این اقدام با واکنش منفی و دلخوری تجار و بازرگانان ایرانی مواجه شده است. حسینقلی قوانلو شنبه شب در نشستی خبری در گرگان افزود: سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان با سازمان توسعه تجارت مکاتبه لازم برای مقابله با این افزایش تعرفه ترانزیت را انجام داده است زیرا این اقدام ترکمنستان تجارت بازرگانان را با کشورهای قزاقستان و ازبکستان نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد.

به گفته وی، از ابتدای امسال، صادرات کالا از استان گلستان به کشورهای قزاقستان و ازبکستان از طریق عبور از کشور ترکمنستان دست کم بین 4 تا 5 میلیون دلار بوده است.

در این نشست رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی گرگان نیز از وزیر راه و شهرسازی درخواست کرد در زمینه افزایش تعرفه ترانزیت کالا توسط کشور ترکمنستان اقدام متقابل انجام دهد.

رمضانعلی بهرامی افزود : چنین اقدامی از سوی ترکمنستان و افزایش ناگهانی تعرفه تزانزیت کالا به پنج برابر، این ضرورت را ایجاد کرده است که مسئولان کشورمان اقدام موثری در این رابطه انجام دهند.

به گفته رئیس اتاق بازرگانی گرگان، با این اقدام کشور ترکمنستان، بازار رقابتی برای صادرات کالای تولیدی کشورمان بویژه استان گلستان که درهمسایگی کشورهای آسیای میانه قرار دارد، با افت مواجه خواهد شد.